ఆంధ్రప్రదేశ్ స్వరూపము

ఆంధ్రప్రదేశ్ స్వరూపము

అవతరణ: అక్టోబర్ 1, 1953లో ఆంధ్ర ప్రాంతం, మద్రాసులో కొంతభాగం కలసి ఆంధ్ర రాష్ట్రంగా

 ఏర్పడింది. రాష్ట్రాల పునర్‌వ్యవస్థీకరణ కమిషన్ సిఫార్సుల మేరకు హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో కొంతభాగం, 

ఆంధ్ర రాష్ట్రం కలసి నవంబర్ 1, 1956లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా ఏర్పడింది. 
విస్తీర్ణం : 2,75,069 చదరపు కిలోమీటర్లు
రాజధాని : హైదరాబాద్
సరిహద్దు రాష్ట్రాలు : మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, తమిళనాడు, ఛత్తీస్‌గఢ్, ఒడిశా.
సముద్రం : బంగాళాఖాతం
జనాభా : 8.46,65,533
స్త్రీలు : 4,21,55,652
పురుషులు: 4,25,09,881
జనసాంద్రత: 308 కిలోమీటరుకు
అక్షరాస్యత : 67.66 
స్త్రీలు: 59.74
పురుషులు: 75.56
లింగనిష్పత్తి : 992 (1000 మంది పురుషులకు)
జిల్లాల సంఖ్య: 23

జిల్లాపేరు	విస్తీర్ణం	జనాభా
అనంతపూర్	19,130	40,83,315
చిత్తూరు	15,152	41,70,468
వైఎస్‌ఆర్ కడప	15,359	28,84,524
కర్నూలు	17,658	40,46,601
ఆదిలాబాద్	16,128	27,37,738
నిజామాబాద్	7,956	25,52,073
కరీంనగర్	11,823	38,11,738
మెదక్	9,699	30,31,877
హైదరాబాద్	217	40,10,238
రంగారెడ్డి	7,493	52,96,396
మహబూబ్‌నగర్	18,432	40,42,191
నల్లగొండ	14,240	34,83,648
వరంగల్	12,846	35,22,644
ఖమ్మం	16,029	27,98,21
శ్రీకాకుళం	5,857	26,99,471
విజయనగరం	6,539	23,42,868
విశాఖపట్నం	11,161	42,88,113
తూర్పుగోదావరి	10,807	51,51,549
పశ్చిమగోదావరి	7,742	39,34,782
కృష్ణ	8,7,34	45,29,009
గుంటూరు	11,391	48,89,230
ప్రకాశం	17,626	33,92,764
నెల్లూరు	13,076	29,66,082

మొత్తం గ్రామాలు: 27,800
పట్టణాలు: 210
శాసనసభ సీట్లు: 294
రిజర్వుడుసీట్లు: ఎస్సీ-39, ఎస్టీ-15
శాసనమండలి: 90
పార్లమెంట్ : 
లోక్‌సభ సీట్లు: 42 (జనరల్-32, ఎసీ-7, ఎస్టీ-3)
రాజ్యసభ సీట్లు: 18
ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు: భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం, వైఎస్‌ఆర్ కాంగ్రెస్ , 

తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి, సీపీఐ, సీపీఐ(ఎం), ఎంఐఎం, భారతీయ జనతా పార్టీ
హైకోర్టు: హైదరాబాద్ (కర్నూలు రాజధానిగా ఉన్నప్పుడు హైకోర్టు గుంటూరులో ఉండేది)
ముఖ్య భాషలు: తెలుగు, ఉర్దూ
ప్రధాన మతం: హిందు, ఇస్లాం, క్రిస్టియన్
ప్రధాన పట్టణాలు: హైదరాబాద్, సికింద్రాబాద్, వరంగల్, విజయవాడ, విశాఖపట్నం, 

కడప, కర్నూలు, గుంటూరు, కాకినాడ, నల్గొండ, రామగుండం, ఖమ్మం, మచిలిపట్నం, 

అనంతపూర్, ఆదిలాబాద్, నెల్లూరు, తిరుపతి, రాజమండ్రి, శ్రీకాకుళం, విజయనగరం
నదులు: గోదావరి , కృష్ణ, పెన్నార్ చిత్రావతి, పాపంగి, మూసి, ప్రాణహిత, వెన్‌గంగా, తుంగభద్ర
పర్వతశ్రేణులు: (తూర్పు కనుమలు) నల్లమల, సత్‌మల, ఎర్రమల, హర్స్‌లే, పాలికొండ రేంజ్, 

వెలికొండ రేంజ్
డక్కన్ పీఠభూమి: తెలంగాణ ప్రాంతంలో హైదరాబాద్, వరంగల్, నల్గొండ, ఖమ్మం, 

రాయలసీమ ప్రాంతంలో శ్రీశైలం ఈ పీఠభూమి పరిదిలోకి వస్తాయి
సరస్సులు: పులికాట్, కొల్లేరు
అడవులు : 63000 కిలోమీటర్ల (23 శాతం)
తీరరేఖ: 974 కిలోమీటర్లు(డిజాస్టర్ మేనేజ్‌మెంట్ రిపోర్టు ప్రకారం)
ప్రధాన ఆహారం: వరి
ఖనిజాలు: క్రై సోలైట్, ఆస్‌బెస్టోస్, బైరైట్స్, రాగి, మాంగనీస్, మైకా, బొగ్గు, సున్నపురాయి
పరిశ్రమలు: యంత్ర పరికరాలు, సింథటిక్ డ్రగ్స్(కృత్రిమ ఔషదాలు), మందులు, భారీ విద్యుత్

 మంత్ర పరికరాలు, ఎరువులు, సిమెంట్, ఎలక్ట్రానిక్ సామాగ్రి, వాచీలు, రసాయనాలు, 

ఆస్‌బెస్టాస్, గ్లాసు, జూటు మొదలైనవి.
వ్యవసాయోత్పత్తులు: వరి (77 శాతం ఆహార ధాన్యాలు) జొన్న, సజ్జ, మొక్కజొన్న, 

రాగి, చిరుధాన్యాలు, పప్పుదినుసులు, ఆముదం, పొగాకు, పత్తి, చెరకు, జీడిపప్పు, 

యూకలిప్టస్ ఆయిల్ మొదలైనవి. 62 శాతం మంది ప్రజలకు వ్యవసాయం ప్రధాన వృత్తి.

రవాణా:రోడ్డు పొడవు: రాష్ట్రంలో ఉన్న జాతీయరహదారులు - 4,648 కి.మీ.
రాష్ట్రంలో ఉన్న రహదారులు: - 10,519 కి.మీ.
మొత్తం ఆర్ అండ్ బి రోడ్లు : -69,051 కి.మీ.

రైల్వేల పొడవు: రాష్ట్రంలో రైల్వే రూటు పొడవు - 5,107 కి.మీ.
ముఖ్య రైల్వేస్టేషన్లు: హైదరాబాద్, సికింద్రాబాద్, విజయవాడ, విశాఖపట్నం, వరంగల్, 

గుంతకల్, రేణిగుంట.

విమానాశ్రయాలు: శంషాబాద్(అంతర్జాతీయ), తిరుపతి, విశాఖపట్నం, గన్నవరం(విజయవాడ).

ఓడరేవులు: విశాఖపట్నం, కాకినాడ, మచిలిపట్నం, కష్ణపట్నం, భీమునిపట్నం, వాడరేవు, 

కళింగపట్నం.

పుణ్యక్షేత్రాలు: తిరుమల- తిరుపతి (చిత్తూరు), భద్రాచలం (ఖమ్మం), శ్రీశైలం, 

అహోబిలం(కర్నూలు), శ్రీకూర్మం (శ్రీకాకుళం), సింహాచలం (విశాఖపట్నం), 

ప్రశాంతి నిలయం(పుట్టపర్తి), లేపాక్షి, మహాస్థూప (అమరావతి-గుంటూరు), మక్కామసీద్ (హైదరాబాద్)

సంస్కృతి:
నృత్యం: కూచిపూడి

పండుగలు: సంక్రాంతి, శివరాత్రి, ఉగాధి, వినాయక చవితి, దసరా, దీపావళి,

 నవంబర్ 1 (ఆంధ్రప్రదేశ్ అవతర ణ దినోత్సవం).